Hoe wordt de biosector minder afhankelijk van hybride zaadgoed en gentech? Op 15 november organiseerde de ketenwerkgroep biologische zaadvaste veredeling waar Odin deel van uitmaakt een bijeenkomst op de Warmonderhof in Dronten waar zo’n 30 veredelaars, boeren en andere betrokkenen bij elkaar kwamen.
Een aantal partijen in de biosector zet zich al langer in voor een onafhankelijke keten voor biologische zaadveredeling. Maar hoe richt je dat zo in dat alle partners een creatieve inbreng hebben en dat een diversiteit in gewassen gewaarborgd wordt? De ketenwerkgroep die sinds begin dit jaar onderdeel is van Stichting Zaadgoed wilde dit graag bespreken met betrokkenen partijen uit de biosector. Dat lukte goed op deze dag, met deelnemers als Herenboeren, Green Organics, Caring Farmers, Toekomstboeren en verschillende CSA-tuinders.
“Gentech dwingt planten te worden tot iets. Het ontkent de cyclische natuur van de plant, er spreekt geen vertrouwen in de toekomst uit” zei Koos Bakker, mede oprichter van Odin, in zijn inleiding. “Landbouw is zelf van nature cyclisch, een gesloten systeem, waarin boeren zelf voorzien in hun eigen zaadgoed, energie, mest en voer. In onze lineaire economie is dit geëxternaliseerd en moeten boeren dit zelf inkopen. Onze economie draait om geld en vermogen. Maar in boerentermen: ‘die moeten terug naar de compost’. Vermogen en kapitaal moeten, vanuit de antroposofische visie, terug in het bedrijf of in de maatschappij. Vanuit die visie vinden we dat een deel van onze winsten in veredeling en innovatie gestoken moet worden.”
“Natuurlijk is het heel lastig voor een bedrijf om alles zelf te produceren. Sommige dingen moeten deels toch collectief geregeld worden. Ook voor veredeling geldt dit. Als één bedrijf dit zou doen neemt het een te groot bedrijfsrisico, dus de gedachte is dat we het samen moeten doen. Een andere gedachte is om bijvoorbeeld binnen Demeter af te spreken dat een aantal gewassen standaard zaadvast zijn.” In reactie daarop vertelde Theo Boon dat Odin bezig is met het ontwikkelen van een prijsstrategie voor de verkoop van zaadvaste gewassen in zijn winkels.
In de 2e inleiding nam de, zichzelf ‘super-idealistische tuinder’ noemende, Klarien Klingen, van Toekomstboeren en CSA-tuinderij De Wilde Peen in Ede, de deelnemers mee in de lessen die geleerd kunnen worden vanuit de agro-ecologische beweging. Autonomie van de boer, spirituele waarden, feminisme en de-koloniaal denken staan hierin onder andere centraal. Ze gaf vragen mee aan de deelnemers als ‘hoe kan de retail de consument overtuigen van de meerwaarde van zaadvast?’ en ‘hoe zorgen we ervoor dat tuinders zich meer verdiepen in veredeling?’ Na de lunch werden de deelnemers uitgenodigd om in drie groepen met de thema’s communicatie, financiën en veredeling uit te wisselen over de rol van creativiteit binnen die deelgebieden van de nieuw te vormen veredelingsketen. De uitkomsten daarvan zullen worden doorgegeven aan de reeds bestaande werkgroepen rond die thema’s.
Edwin Nuijten, veredelaar bij Stichting Zaadgoed, vertelde over zaadvaste veredeling en de stand van zaken bij het ontwikkelen van een keten voor zaadvaste biologische veredeling. Hij gaf aan dat de drie reeds bestaande werkgroepen Communicatie, Financiën en Veredeling worden aangevuld met nieuwe aanwas met deelnemers van de goed bezochte leden-avond van Odin over dit thema.
Al met al een geslaagde dag, die ons weer een stap verder heeft gebracht naar een onafhankelijke keten voor biologische zaadvaste veredeling.
Op 14 maart 2025 is er een volgende bijeenkomst.
Lees meer over zaadvaste veredeling op Odin boerderij De Beersche Hoeve