In de herfst wordt het buiten donkerder en kouder. Mensen trekken naar binnen, missen zon- en daglicht, en dan kan een herfstdip op de loer liggen. Hoe kan voedsel je ondersteunen om goed voor jezelf te zorgen tijdens de grauwe dagen van het najaar? Ik sprak met natuurvoedingskundige en kok Katrien van der Eerden over haar kijk op de herfst en wat ons lichaam en onze geest in dat seizoen nodig hebben.
“Ik heb geen last meer van een herfstdip, sinds ik begrijp hoe het in de natuur werkt. Je kan zo’n stukje herfst niet opknippen. Alles is met elkaar verbonden en alle seizoenen hebben invloed op elkaar. Dus hoe je de zomer doorkomt, reflecteert ook op de herfst. In de lente en de zomer, wanneer alles gaat groeien, gaat de energie omhoog. Op het hoogtepunt van de zomer is dat helemaal tot zijn uiterste gekomen en naar buiten gekeerd. Dan, in de nazomer, draait het om en gaat de energie weer naar beneden. En in die nazomer en herfst voél je ook echt dat de energie zakt. Dat is een groot voorbeeld voor mij geworden: om net als de natuur meer los te laten en me meer naar binnen te focussen, en daar ook niet meer een goed of fout aan te hangen. Het is heel interessant om je eigen binnenwereld meer te gaan bekijken in de herfst en te bestuderen wat daar allemaal gebeurt, wat je voelt en waarom het kan voelen alsof je te weinig licht hebt. Want ja, er is minder zonlicht in de herfst, maar hoezo is dat te weinig licht? Dat licht heb je namelijk allemaal al in de lente en in de zomer tot je genomen en dat zit dan nu als het goed is in je lichaam. Planten nemen immers de zon op in hun groene cellen door fotosynthese. Door die planten vervolgens te eten, maak je dat zonlicht weer vrij in je lichaam en wordt dat in je eigen cellen opgeslagen. Je eet met groene planten dus eigenlijk zonlicht. Als je in de lente en zomer veel groene groentes eet, die op dat moment ook in de natuur groeien, dan heeft je lichaam tegen de tijd dat de herfst aanbreekt al dat licht opgeslagen. En dat is precies de goede hoeveelheid licht. Je kan natuurlijk wel het licht van andere mensen opzoeken, zoals dat met Kerst bijvoorbeeld gebeurd. Dat helpt je ook door de donkere periodes.
Wat de natuur aangeeft, is dus het grote voorbeeld wat je zelf het hele jaar kunt volgen. Dat betekent dat wanneer de energie in de herfst zakt, dat ook is wat je in je eigen lichaam moet doen: zakken. Zo diep mogelijk in je darmen zakken. Voeding kan daarbij helpen. Stel dat je in de herfst alsmaar groene groenten blijft eten. Groenten, zoals bleekselderij en prei, met al die enorme opgaande kracht, met lente-energie dus. Dan gaat dat naar beneden krijgen van je energie niet zo goed. Wortels helpen daarentegen juist wel om je energie naar beneden af te voeren. De herfst is dus hét moment om veel meer wortelgroenten te gaan eten. Alle wortels die diep de grond in gaan, zoals kliswortel, daikon en pastinaak, halen hun nutriënten vanuit diepere lagen uit de voedingsbodem en zorgen op een heel goede manier voor je darmen.
De zure smaak van gefermenteerd eten zorgt voor samentrekkende kracht in je lichaam en voor probiotica voor je darmen, wat belangrijk is voor je microbioom. En gefermenteerd eten verder heb je voldoende vezels nodig voor je darmen. Die zijn essentieel voor transport van voedingsstoffen door het spijsverteringsstelsel naar beneden. Als je lange tijd te weinig vezels eet, dan kunnen afvalstoffen en oude (bloed)cellen moeilijker worden afgevoerd. Dus vezels, gefermenteerd eten en wortelgewassen zijn alle drie superbelangrijk in de herfst.
Het komt er eigenlijk op neer dat als je eet wat er in het seizoen door de natuur aangeboden wordt, dat dat ook is wat je lijf op dat moment nodig heeft. Zo simpel is het echt. Zorg dat je blijft weten wat er in de natuur in elk seizoen gebeurt en hoe je voor de natuur kunt zorgen. En door voor jezelf te zorgen, zorg je ook voor de natuur. En de natuur zorgt op haar beurt voor jou.”
Katrien van der Eerden is natuurvoedingskundige- en kok. Ze geeft praktijk kookles aan de Gimsel Academie in Rotterdam en verzorgt vegetarische catering met haar eigen bedrijf. Haar missie is om je te laten proeven en voelen dat voeding energie geeft, en dat je blij wordt van het juiste eten.