Misschien wist je niet dat de meeste groenten, ook de biologische, op een kunstmatige manier veredeld worden. Of dat bijna alle boekweit een afstand van 24.000 kilometer aflegt om hier te komen.
Bij Odin willen we dat onze voedingsgewassen op een zo natuurlijk mogelijke manier veredeld zijn èn dat ze van zo dichtbij mogelijk komen. We praten je graag even bij over hoe wij daaraan werken.
Het zijn de grote zaadbedrijven die voor een belangrijk deel bepalen welke groenten we eten, ook de biologische. Deze bedrijven selecteren gewassen die vaak op een zeer kunstmatige manier veredeld worden, bijvoorbeeld door F1-hybridisatie. Vaak worden deze rassen veredeld op uniformiteit en opbrengst, wat handig is voor de boer en de supermarkten. Ze worden ook in toenemende mate gepatenteerd. Veel lokale rassen zijn daardoor verdwenen van de akkers en van onze borden en boeren zijn voor hun zaadgoed afhankelijk geworden van de agro-industrie.
Odin wil dat gewassen zo natuurlijk mogelijk veredeld worden, dat boeren zelf weer vrij kunnen veredelen en dat er meer variatie op akker en bord komt. In 2017 startten we daarom onze boerderij De Beersche Hoeve in Brabant, waar rassen veredeld worden volgens de natuurlijke principes van zaadvaste veredeling. Het zaad daarvan wordt verkocht aan boeren via biologische zaadbedrijven als Bingenheimer Saatgut. Deze rassen zijn niet gepatenteerd en boeren kunnen er zelf mee veredelen en nieuwe varianten ontwikkelen.
Mede vanwege de dreigende deregulering van gentech nemen we nu een volgende stap in zaadvast. Samen met boeren, veredelaars en Stichting Zaadgoed bouwen we aan een onafhankelijke keten waarin de veredeling en de verkoop van zaadvaste gewassen geborgd wordt. We willen ook langzamerhand van steeds meer groenten alleen nog zaadvaste varianten in onze winkels hebben en deze ook aanbieden aan de andere bio-speciaalzaken die bij ons inkopen. Dit jaar al schakelen we voor een aantal groenten helemaal over naar zaadvast, denk aan wortels, rode bieten, prei, oranje pompoen, boerenkool en palmkool. Meer groenten liggen in het verschiet. Ook maken we samen met boeren afspraken over proefteelten van zaadvaste gewassen, om na te gaan welke het goed doen. Daarnaast gaan we zaadvaste groenten in de winkel beter zichtbaar maken en klanten informeren over zaadvast.
Niet alleen willen we dat groenten zo natuurlijk mogelijk veredeld zijn, maar we willen ook dat ze van zo dichtbij mogelijk komen. Natuurlijk kan niet alles in Nederland geteeld worden, zoals bananen of kiwi’s. Maar in het streven naar lage kosten komen bepaalde producten nu van ver, terwijl ze vroeger uit eigen land kwamen. Neem boekweit; velden met bloeiende boekweit die zoemden met insecten maakten eeuwenlang deel uit van het Brabantse landschap. Maar de boekweitvelden zijn allang verdwenen uit Brabant en de rest van Nederland. Boekweit, ook de biologische, komt nu vooral uit Binnen-Mongolië en legt maar liefst 24.000 kilometer af om hier te komen. Ons merk Nieuwe Band gebruikt al Nederlandse boekweit, maar nu gaan we het ook zelf telen.
Onze Brabantse boerderij De Beersche Hoeve gaat, samen met anderen, boekweit weer terugbrengen op de Brabantse akkers. In eerste instantie door zelf biologisch boekweitzaad te produceren en te verkopen aan boeren. Vanaf volgend jaar zal deze boekweit verkrijgbaar zijn de winkel. Maar de boerderij is ook bezig met de herintroductie van de bijna verloren gegane Brabantse Grijze Zandboekweit. Het laatste zaad dat daar nog van was, is uitgezaaid op de boerderij. Deze boekweitsoort gaat daar in de komende jaren verder veredeld worden, zodat hij beter geschikt is voor grootschalige teelt en weer kan bloeien in Brabant. Zo werken we samen met boeren, veredelaars, molenaars, bakkers, winkels en klanten aan eerlijke veredeling en lokale teelt.
Zaadvaste groenten herken je in de winkel aan dit logo: