Van afval naar grondstof in een paar stappen

Onderstaand artikel ontvingen we van onze leverancier Agriton.

Je hebt ze misschien al in winkels zien staan; de Bokashi-emmers. Wat kun je er eigenlijk mee? Dat vragen we aan leverancier Agriton in Noordwolde. Simone Vos, die samen met Berto van Deelen verantwoordelijk is voor advies en verkoop van de afdeling Home & Garden, vertelt er graag over. “Bij Agriton hebben we verschillende natuurlijke producten voor huis, tuin en dier, maar in de ruim 10 jaar dat ik er werk is Bokashi toch echt mijn favoriet. Het is gewoon zo eenvoudig en terug naar de basis. In een paar eenvoudige stappen maak je van etensresten een prachtige bodemvoeding voor je tuin. Wat ik voorheen als afval beschouwde, is nu een kostbare grondstof. Je wordt er wel een beetje hebberig van”, lacht Simone.

Bokashi is Japans en betekent ‘gefermenteerd organisch materiaal’ of letterlijk ‘verzachten’. Fermentatie is een conserveringstechniek waarbij, zonder zuurstof en met nuttige micro-organismen, alle voedingsstoffen en energie worden behouden. “Met de Bokashi-emmer Essential verzamel ik alle keukenresten zoals schillen, stronkjes, maar ook kliekjes”, licht Simone toe. “Aan elke laagje voeg ik wat Bokashi Starter toe en druk alles goed aan. Bokashi Starter zijn tarwezemelen geënt met EM® ofwel effectieve micro-organismen. Dit maken we zelf op ons bedrijf. Als de Starter in aanraking komt met de etensresten, werkt dat als een aanjager en gaan de etensresten fermenteren. Een volle emmer laat ik nog twee weken staan en dan gaat het de bodem in. Bokashi is een makkelijk verteerbaar hapje voor het bodemleven. De planten doen het er erg goed op; je kan het zien aan een goed ontwikkeld wortelstelsel en ook hun weerstand verbeterd.”

Bokashi inleveren in Amsterdam

Bokashi wordt niet alleen thuis voor eigen (moestuin) gemaakt, ook bij stadlandbouwprojecten wordt er flink gefermenteerd. Een mooi voorbeeld is het initiatief ‘I can change the world with my two hands’. Natascha Hagenbeek transformeerde samen met vele anderen het binnenterrein tussen vier appartementencomplexen, in een dichtbevolkte woonbuurt in Amsterdam-West. In tien jaar veranderde het braakliggend stuk met bouwzand en stenen tot een ecologisch beheerd terrein. Er is onder meer een pluktuin, tuintjes waar buurtbewoners zelf groente en kruiden verbouwen en een kas waar voorlichting en trainingen worden gegeven.

Omwonenden kunnen hier hun etensresten verwerken in composttrommels of hun eigen Bokashi aan de grote Bokashi-container toevoegen. Met compost en Bokashi wordt uiteindelijk de bodem gevoed. De structuur van de bodem is aanzienlijk verbeterd en er zijn weer regenwormen actief.

Uit dit initiatief is het project Afval naar Oogst ontstaan en is het in samenwerking met Stichting De Gezonde Stad van één locatie uitgebreid naar 11 inleverpunten in Amsterdam. De nieuwe locaties zijn een mix van buurtmoestuinen, buurtcentra met groen en stadsboerderijen.

EM® bestaat uit melkzuurbacteriën, fototrofe bacteriën, schimmels en gisten. Deze nuttige micro-organismen starten het fermentatieproces en vormen belangrijke voeding voor bodem en plant. Deze microben vestigen zich in de bodem, vermeerderen zich en domineren over de aanwezige schadelijke bacteriën, schimmels en virussen. Zo creëer je een ziektewerende bodem en natuurlijke balans.

Agriton

Agriton werkt sinds 1995 al met EM®, (Effectieve Micro-organismen) dat wordt ingezet om de weerstand van bodem, plant, water, mens & dier te verhogen. Door deze nuttige micro-organismen te verspreiden via Bokashi, bodem plant in stallen of in huis ontstaat er een gezonde omgeving.

Hoe werkt dat?

“In en rond het huis leven miljarden bacteriën. Als bacteriën rood van kleur zouden zijn, dan zou de hele wereld rood zijn", licht Simone toe. “Wij kunnen niet leven zonder bacteriën, schimmels en andere micro-organismen. De meesten onder hen zijn mens- en diervriendelijk, echte helpers. Een kleine minderheid veroorzaakt ziekten. Voor onze gezondheid is het belangrijk dat de ‘goede’ bacteriën in de meerderheid blijven. Die zorgen voor een evenwichtige leefomgeving.”

Hoe werkt het dan met die ‘strijd’?

“Een tweetal ‘legers’ strijdt voortdurend om de macht. Een klein leger dominante (nuttige) micro-organismen en een leger dominante (schadelijke) micro-organismen. De overige grote groep ‘volgelingen’ wachten af wie als winnaar uit de strijd komt. Dan volgen of imiteren ze de winnaar; ze passen zich aan (zie figuur 1). Het is de kunst de nuttige en effectieve micro-organismen de overhand te geven. Zij en hun volgelingen oefenen dan hun opbouwende en ziekte-onderdrukkende invloed uit. Een macht die, wat ons betreft, zoveel mogelijk uitgeoefend moet worden. Dat is goed voor de bodem, plant, mens en dier. Kortom, de hele kringloop is daar bij gebaat.”

Waar komt de kennis over deze zogenaamde ‘goede bacteriën’ vandaan?

“De oorsprong van deze toepassing ligt in Japan. Tijdens onderzoek, waarbij professor Teruo Higa de landbouw efficiënter wilde maken, ontwikkelde hij in de jaren ’80 de EM®-technologie. Deze technologie past in een totaalfilosofie waarbij hij afstand neemt van competitie in de wereld. Volgens hem beïnvloedt competitie de wereldvrede, de gezondheid en het milieu negatief. Hij pleit voor saamhorigheid en gedeelde welvaart. Kortom: meer evenwicht in de wereld. Op microscopisch niveau brengt hij deze ideeën in de praktijk. Gevolg is, volgens hem, balans op het gebied van milieu, gezondheid en voedselvoorziening. Agriton deelt deze filosofie en kennis.”

Hoe kan ik EM® in en rondom het huis aan het werk zetten?

“Omdat overal bacteriën zijn, kun je EM® ook overal inzetten. EM® is de basis die wij onder andere gebruiken voor onze producten voor schoonmaken, bodem en plant, vijverbehandeling en dieren. De toepassingen zijn eindeloos. Dat maakt het juist zo fantastisch om mee te werken. Thuis maak ik veel gebruik van de allesreiniger Wipe&Clean, de veelzijdige Microferm en de Bokashi-keukenemmer”.

Kijk voor meer informatie en tips op Agriton.nl.