Sekem: van woestijn tot oase

“Diep in mijn binnenste leefde een beeld: midden in een zandwoestijn zie ik mij water uit een bron scheppen. Behoedzaam plant ik bomen, kruiden en bloemen en drenk hun wortels liefdevol met het kostbare nat. Het koele bronwater lokt dieren en mensen, die er zich verkwikken en laven. Bomen bieden schaduw, het land wordt groen. Bloemen verspreiden hun geur, insecten, vogels en vlinders tonen hun overgave aan God, de Schepper, als spraken ze de eerste soera van de Koran. En de mensen – die deze stille aanbidding van God gewaar zijn – tonen zorg en respect voor al het geschapene, als weerspiegeling van de paradijstuin op aarde.” - Dr. Ibrahim Abouleish, 1937-2017

Werken aan een betere wereld doe je vanuit je hart. En precies vanwege die reden is er bij Sekem veel aandacht voor creativiteit en zelfontplooiing. Zo wordt 10% van de bedrijfsopbrengst besteed aan sociale en culturele ontwikkeling. De leerlingen en medewerkers krijgen cursussen in muziek, toneel, beeldende kunst en euritmie aangeboden om zo hun persoonlijke potentieel te ontwikkelen. Ibrahim Abouleish omschreef het in zijn visie als 'duurzame ontwikkeling van een toekomst waarin ieder individu zijn of haar potentieel kan ontplooien, mensen samenleven in sociale vormen die de menselijke waardigheid weerspiegelen en waarin al het economisch handelen gericht is op het versterken van ecologische en ethische principes.'

Een voorbeeld voor de wereld

Met Sekem heeft Ibrahim iets voortgebracht dat een model kan zijn voor menselijke, sociale en economische ontwikkeling. Deze levendige gemeenschap, die werk verschaft aan meer dan 2000 mensen, heeft sinds 1977 al meer dan 700 hectare woestijnland in cultuur gebracht. Dat is hard nodig, want de bevolking en de voedselbehoefte in Egypte groeien snel en het areaal vruchtbaar land neemt enorm af. In 2019 is Sekem dan ook begonnen met een nieuw project: in de oase Wahaat El-Bahareya, 300 km ten zuidwesten van Cairo, wordt door de community hard gewerkt om 63 hectare woestijngrond te cultiveren op biodynamische wijze. Sekem richt zich momenteel op hun toekomstvisie voor het jaar 2057. Zo wordt onder meer gestreefd naar 100% duurzame, CO2- neutrale en eerlijke landbouw, een circulaire economie en een holistische onderwijsvisie voor heel Egypte.

Katoen… stof tot nadenken

In 1990 overtuigde Sekem de Egyptische regering ervan dat katoenteelt zonder chemische bestrijdingsmiddelen mogelijk was. Die middelen werden met vliegtuigen over het land van de buren verspreid en maakten de biologische kruidenteelt van Sekem gecompliceerd. Dit resulteerde in een reductie in het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen van 90% op 400.000 hectare Egyptische landbouwgrond en een toename van de opbrengst van 30%. Dankzij hoop, moed en doorzettingsvermogen is een droog stuk woestijn in Egypte nu een bloeiende oase vol leven en biodiversiteit. Ruim 45 jaar geleden kocht dr. Ibrahim Abouleish ten noordoosten van Cairo zeventig hectare woestijngrond waar hij het initatief Sekem (‘levenskracht van de zon’) startte. In 2022 worden hier biodynamische kruiden, fruit, groenten en andere gewassen geteeld, mensen opgeleid en is er ruimte voor (speciaal) onderwijs en een eigen medisch centrum. De kring mensen die deelneemt aan deze ‘Economy of Love’ groeit nog elke dag en inspireert velen om ook op andere plekken in Egypte te starten met biodynamische landbouw. Je kent Sekem misschien al van de heerlijke kruidentheeën, dadelsnacks en sesambars. Daarnaast produceren ze ook duurzaam katoen en zijn ze daarmee de absolute pionier van de biologisch-dynamische katoenteelt in de wereld.

De katoenplant is erg gevoelig voor ziektes en ook zijn allerlei beestjes er dol op. Om deze problemen te bestrijden worden er in de reguliere katoenteelt veel giftige bestrijdingsmiddelen gebruikt. Deze worden vaak met vliegtuigen gesproeid over de velden, waardoor er uitwaaiing van de giftige stoffen naar de omliggende dorpen plaatsvindt. Wereldwijd wordt een kwart van alle pesticiden gebruikt voor katoenteelt. Dit is heel slecht voor de natuur en voor de gezondheid van de mensen die dagelijks op en om de velden aan het werk zijn.

Biodynamisch in iedere vezel

Bij de biodynamische teelt van katoen zijn pesticiden, kunstmest en genetisch gemodificeerde zaden niet toegestaan. Het oogsten gebeurt altijd met de hand, net als het verwijderen van onkruid. Om het gewas te beschermen en schadelijke beestjes te bestrijden, worden natuurlijke middelen ingezet zoals insecten en plantenextracten. Langs de randen van de katoenvelden worden planten neergezet waar de ‘goede’ insecten graag verblijven. Verder worden plantenresten na de oogst verwijderd om schade door schimmels te voorkomen en wordt er uitsluitend natuurlijke compost gebruikt. Daarnaast wisselen de boeren de teelt af met bijvoorbeeld graan en mais. Zo blijft de bodem vol gezonde voedingsstoffen waardoor ziektes en onkruid minder kans krijgen. Beter voor de natuur en ook voor de gezondheid van de katoenboeren en de bewoners van de omliggende dorpen. De katoenproducten van Sekem zijn verantwoord en met liefde gemaakt. Uiteindelijk dus beter voor iedereen.

Sparen voor korting op biodynamisch katoen

Reguliere katoenteelt heeft een grote negatieve impact op mens en natuur. En de werkomstandigheden in de textielindustrie zijn vaak te gek voor woorden. Bij Odin willen we dat dit verandert en daarom starten we met de verkoop van handdoeken, haak- & breigaren en veelkleurige originele knuffels van 100% biodynamisch katoen, die onder goede en gecertificeerde arbeidsomstandigheden door Sekem gemaakt worden. Tot en met 18 september kun je sparen voor korting op de handdoeken. Kijk voor meer informatie op Odin.nl/sekem of vraag ernaar in jouw bio-winkel.