Van bospeen tot oerwortel, wat is nu eigenlijk het verschil?

Wortel en peen?

Wat als eerste opvalt is dat in de keuken de termen wortel en peen vrolijk door elkaar heen worden gebruikt. Maar hoe zit dit precies?

Het grote verschil tussen wortel en peen is dat met een peen de gehele plant of een groentesoort zoals bospeen of winterpeen, kan worden bedoeld. Een wortel is een onderdeel van de plant, het gedeelte van een plant dat onder de grond groeit. In sommige gevallen, zoals dus bij wortelen, maar ook bij pastinaak of schorseneren, is dit het eetbare gedeelte.

Bospeen

Bospenen zijn de eerste verse wortelen die we in het voorjaar kunnen oogsten. Zoals de naam al aangeeft bestaat deze peen uit een bosje van lange, slanke zoete wortels met het blad (het loof). Onze inkoper groente & fruit Marius legt uit: “Het loof van de bospeen geeft een indicatie van de versheid. De biodynamische bospeen van de Italiaanse coöperatie Bio Latina krijgen wij deze periode wel 2 keer in de week vers binnen. Half juni krijgen we ze vers uit Nederland”. Deze peen smaakt lichtzoet: heerlijk om zo te eten als gezonde snack of gekookt lekker in combinatie met groene groenten zoals doperwtjes, peultjes of bosuitjes. Ook het loof is erg lekker in een loof-pesto.

Waspeen

Waspenen zijn hetzelfde als de jonge bospeentjes, maar dan gewassen en zonder loof.

Winterpeen

Een winterpeen is de dikkere variant van wortelen, met oranje kleuren wordt met loof verkocht zodra ze vers uit de grond komen. Maar je ziet ze vooral zonder loof en hier in Nederland kennen we deze uiteraard omdat hij vaak wordt gebruikt in hutspot. Handig voor in de koude wintermaanden: deze peen kun je zeker een paar weken bewaren.

Oerpeen: wilde regenboogwortelen

De oerpeen is een mix van wilde paarse, rode en gele wortelen en wij zijn er bij Odin altijd erg dol op. Deze teelt onze boer Krispijn van BioRomeo in Ens jaarlijks voor ons en ze zitten vol met smaak: zoet maar ook aards. De paarse variant verliest tijdens het koken zijn kleur en wordt dan zelfs een beetje wit. In deze oerpenen (en vooral in de gele en de rode) zit ontzettend veel bèta-caroteen (meer dan in de oranje), wat in je lichaam wordt omgezet naar vitamine A. Heel erg gezond en goed voor je.



Zelf wortels verbouwen in je eigen moestuin!

Wil je zelf wortels kweken? Dan ben je bij De Bolster aan het juiste adres voor wortelzaad: 100% biologisch, GMO-vrij en met sterke kiemkracht.

In hun aanbod vind je de winterwortel ‘Flakkée 2’ en twee soorten zomerwortelzaden: de ‘Nantes 2’ en de ‘Amsterdamse Bak 2’, vernoemd naar het feit dat mensen vroeger in Amsterdam bij gebrek aan een tuin, grote (broei)bakken gebruikte om wortels in te zaaien en oogsten.

Wortel kweken

Zomerwortelen oogst je in de periode van juli tot oktober, en winterwortelen oogst je vanaf oktober. Tijdens het kweken van de wortelzaad is het belangrijk dat je geen bemesting gebruikt, want dit beïnvloedt de smaak van de wortel. Problemen met de wortelvlieg los je het beste op door gebruik te maken van insectengaas. Hiermee dek je de planten vrij snel na opkomst af. Een eenvoudig framewerk of kooitje dat verplaatsbaar is werkt erg goed om de wortelvlieg te weren.

Zaaien van wortel

Zomerwortelen kun je al in februari onder glas zaaien. In de volle grond kunnen de wortelzaden van begin maart tot juli worden gezaaid. Het voordeel van vroeg zaaien is dat dit minder problemen met de wortelvlieg oplevert. Hanteer een plantafstand van 20 x 3 cm. Zorg dat de grond mooi los gemaakt is, zodat de wortel recht en lang kan groeien. Wanneer je een ruime plantafstand aanhoudt, hebben de wortels meer ruimte om uit te groeien tot dikkere wortelen. Bij een kleinere plantafstand is dit uiteraard andersom: dit zorgt voor dunnere wortelen. Wil je winterwortelen hebben om te bewaren? Zaai dan in mei op een plantafstand van 20 x 5 cm.